Zoek

Richtlijnen voor een goed muzieklokaal in het voortgezet onderwijs

Auteurs: Allerd van den Bremen en Nadia Molenaar | Foto: Inside Options (Ontwerpstudio voor schoolgebouwen)

Als muziekdocent in het voortgezet onderwijs is het van wezenlijk belang dat je in een lokaal kunt werken dat voldoet aan alle eisen. Wat kun je doen om daar achter te komen? Lees in dit stuk de 7 belangrijkste zaken.

Vul de checklist in

Veiligheid is de eerste vereiste. Dat gaat over zaken als Arbo-zaken als ventilatie, geluidsoverlast, maar ook over sociale veiligheid. VLS heeft samen met VOION en VONKC een controlelijst gemaakt. Deze kun je vinden op de website www.veiligekunstvaklokalen.nl.

Gebruik de VLS-richtlijnen

VLS heeft zelf richtlijnen opgesteld voor een goed muzieklokaal in het vo. Hierin zijn ook zaken opgenomen als de grootte van het lokaal, de aanwezigheid van studio’s en de samenstelling van het instrumentarium.

Muziekstudio op school in hoofddorp
20240112 - VLS - St Michaels College (67)

1. Grootte van het muzieklokaal

Het muzieklokaal moet minimaal 100 m² groot zijn of 3,5 m² per persoon bieden, gebaseerd op de eisen voor een praktijklokaal. Dit garandeert voldoende ruimte voor elke leerling om comfortabel te bewegen en muziek te maken zonder zich beperkt te voelen.

1. Grootte van het muzieklokaal

Het muzieklokaal moet minimaal 100 m² groot zijn of 3,5 m² per persoon bieden, gebaseerd op de eisen voor een praktijklokaal. Dit garandeert voldoende ruimte voor elke leerling om comfortabel te bewegen en muziek te maken zonder zich beperkt te voelen.

2. Oefenruimtes

Het muzieklokaal beschikt over 4-6 studio’s waar leerlingen in groepjes van ongeveer 5 zelfstandig muziek kunnen maken. Deze ruimtes bieden een intieme setting waarin leerlingen kunnen experimenteren en hun creativiteit kunnen uiten.

20240112 - VLS - St Michaels College (55)
20240112 - VLS - St Michaels College (38)

3. Geluidsbelasting

Gezondheid staat voorop. Als de gemiddelde geluidsbelasting hoger is dan 85 dB(A), moeten er maatregelen worden genomen, zoals het verstrekken van gehoorbescherming voor docenten en leerlingen. Dit is essentieel gezien de aard van het vak muziek, waar geluidsniveaus snel kunnen stijgen.

3. Geluidsbelasting

Gezondheid staat voorop. Als de gemiddelde geluidsbelasting hoger is dan 85 dB(A), moeten er maatregelen worden genomen, zoals het verstrekken van gehoorbescherming voor docenten en leerlingen. Dit is essentieel gezien de aard van het vak muziek, waar geluidsniveaus snel kunnen stijgen.

4. Galmtijd

Een professionele analyse van de galmtijd is cruciaal. Deze mag niet meer dan 0,8 ms bedragen. Als deze hoger is, worden geluidsabsorberende maatregelen getroffen om een optimale leeromgeving te garanderen.

Gitaren die aan de muur hangen
Leerling speelt op een elektrisch drumstel terwijl ze haar lesmateriaal voor zich heeft

5. Ventilatie

Een goed geventileerd lokaal is van vitaal belang, vooral gezien de hoeveelheid activiteit die plaatsvindt. Het CO2-gehalte moet binnen aanvaardbare grenzen blijven om een gezonde leeromgeving te waarborgen. In functionerende staat, dus gevuld met musicerende leerlingen, is de concentratie CO2 in nieuwbouw niet hoger dan 950 ppm en in oudbouw 1200 ppm.

5. Ventilatie

Een goed geventileerd lokaal is van vitaal belang, vooral gezien de hoeveelheid activiteit die plaatsvindt. Het CO2-gehalte moet binnen aanvaardbare grenzen blijven om een gezonde leeromgeving te waarborgen. In functionerende staat, dus gevuld met musicerende leerlingen, is de concentratie CO2 in nieuwbouw niet hoger dan 950 ppm en in oudbouw 1200 ppm.

6. Instrumentarium

Een uitgebreid instrumentarium is een absolute must. Denk aan gitaren, keyboards, piano’s, elektrische gitaren, basgitaren, drumstellen, microfoons, geluidsinstallaties, en een scala aan percussie-instrumenten. Daarnaast moeten computers en software zoals Ableton Live of Fruity Loops beschikbaar zijn voor muziekproductie en -compositie.

Blauwe en meerkleurige ukelele's die aan de muur hangen
Close-up van pianotoetsen2

7. Checklist VOION

Alle docenten worden aangemoedigd om samen met de relevante personen binnen de school een checklist in te vullen om de veiligheid en leefbaarheid van het muzieklokaal te waarborgen. Deze checklist, samen met meer informatie over Arbo-eisen, is te vinden op www.veiligekunstvaklokalen.nl.

VLS adviseert muziekdocenten in het vo deze controlelijst één keer per jaar in te vullen samen met de verantwoordelijke voor Arbo-zaken binnen de school.

 

Een kijkje in het muzieklokaal van...

Met deze richtlijnen streven we naar optimale omstandigheden waarin leerlingen hun muzikale talenten kunnen ontdekken en ontwikkelen, en waar docenten met passie en plezier kunnen lesgeven. Want het beste muziekonderwijs verdient het beste muzieklokaal.

Laat je inspireren door ‘good practices’

In dit artikel uit Kunstzone van Suzan Overmeer en Mariska van der Vaart uit januari 2022, krijg je een goede indruk van twee zeer inspirerende muzieklokalen. Wij zullen de komende tijd op onze website meer voorbeelden plaatsen van goede muzieklokalen.

Wil je weten hoe het muzieklokaal eruit ziet van muziekcollega Petra Smit, Tineke van Dijk, Jop Ostendorf, Rudolf Draijer en Johnny Bernhard? Lees HIER verder!

Rudolf Draijer geeft muziekles

Misschien vind je dit ook interessant

Sem Tanate tourt door het land met haar afstudeervoorstelling voor Docent Muziek

Arjaan Verheule: “Goede instrumenten in een muzieklokaal zijn net zo essentieel als gasbranders bij natuurkunde”

7 inspirerende podcasts over kunst- en muziekonderwijs