De nieuwe conceptkerndoelen voor kunst en cultuur zijn in november 2024 gepubliceerd. In deze doelen voor het primair onderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs staat wat elke leerling zou moeten kennen, kunnen en ervaren. Wat betekenen deze conceptkerndoelen voor het vak muziek op school?
Bekijk hieronder het verslag dat VLS maakte van het SLO-congres op 22 november 2024, waarin de conceptkerndoelen voor kunst en cultuur werden gepresenteerd:
Huidige en nieuwe situatie
Op het moment zijn de wettelijke kerndoelen voor het leergebied kunst en cultuur summier geformuleerd. Het basisonderwijs telt slechts drie kerndoelen en in het voortgezet onderwijs zijn er vijf kerndoelen waar scholen zich wettelijk aan moeten houden. Scholen hoeven weinig te doen om deze kerndoelen te behalen. In de praktijk zien we dat het kunst- en cultuuronderwijs voor een groot deel afhankelijk is van ambitieuze scholen die er zelf voor kiezen hier veel tijd aan te besteden.
De conceptkerndoelen kunst en cultuur zijn een stuk uitgebreider opgeschreven. Niet alleen zijn het er meer geworden – zeven in totaal – maar er is ook veel specifieker en concreter opgeschreven wat er van leerlingen wordt verwacht. Bij alle kerndoelen staan zinnen die beginnen met ‘Het gaat hierbij om’ en ‘Te denken valt aan’. De uitwerkingen bij ‘Het gaat hierbij om’ worden uiteindelijk wettelijk verplicht. De uitwerkingen bij ‘Te denken valt aan’ zijn voorbeelden om leerkrachten en vakdocenten op weg te helpen, maar deze kunnen ook anders worden ingevuld.
Inhoud van de conceptkerndoelen
In de kerndoelen staan vijf kunstdisciplines centraal: muziek, beeldend, dans, theater en film. Leerlingen moeten worden gestimuleerd zich artistiek en creatief te ontwikkelen in deze disciplines. Dat doen ze door ‘maken’ en ‘meemaken’. ‘Maken’ kan gezien worden als iets nieuws creëren, maar ook als uitvoeren en spelen: kortom, bezig zijn met de praktijk van de kunstvakken. In het geval van muziek leren leerlingen muzikale technieken en instrumenten gebruiken (kerndoel 5). Ze leren experimenteren, improviseren met klank en instrumenten (kerndoel 1) en ze verbeelden en creëren werk (kerndoel 4). Het gaat hierbij nadrukkelijk ook om het herinterpreteren van bestaand werk. In dit artikel van LKCA lees je meer over de inhoud van de kerndoelen.
VLS heeft een belangrijke rol gespeeld in de totstandkoming van deze kerndoelen. Ongeveer vijftig leden gaven feedback op de tussenresultaten. SLO heeft goed geluisterd naar deze feedback en wij zijn tevreden met wat er nu ligt.
Geef je nu op voor de fase van beproeven!
De kerndoelen zijn echter nog niet definitief, het zijn niet voor niets ‘concept’-kerndoelen. Ze moeten nu nog beproefd worden in de praktijk. Daarvoor is nodig dat veel verschillende scholen en leraren hiermee aan de slag gaan. Passen deze kerndoelen bij kwalitatief hoogstaand muziekonderwijs? Wat moet er nog wijzigen wil dat het geval zijn? Daar hebben we jóú dus voor nodig.
Meld je nu aan voor de fase van beproeven bij SLO, die vanaf maart 2025 gaat starten. Dat is mogelijk vanuit je school met twee leraren in het po of het vo. Je gaat aan de slag met twee verschillende leergebieden. Naast kunst en cultuur kun je kiezen voor mens en natuur, mens en maatschappij, bewegen en sport of de moderne vreemde talen.
Op 18 februari ontvingen we extra informatie van SLO op basis van de onderstaande twee vragen:
Vraag: We willen met de kunstvakken komen, maar we krijgen geen ander leergebied mee. Hoe doen we dat?
Antwoord: Het is als leraar mogelijk om je -samen met je team- of schoolleider- voor één leergebied aan te melden als je geen ander leergebied meekrijgt. De school krijgt hier dan de helft van de vergoeding voor, namelijk 1250,- euro. Voor het VO (alle leergebieden) geldt deze mogelijkheid en voor PO Burgerschap en PO Kunst & Cultuur indien het vakleraren (en een schoolleider van een van hun scholen) betreft.
Vraag: We willen naar een Fase van Beproeven in een andere regio dan waar de school staat, maar dat kan niet.
Antwoord: Het is zeker mogelijk om in een andere regio naar een regiobijeenkomst te gaan. Je kunt je hiervoor gewoon via de site aanmelden. Als je hier vragen over hebt en/of of het aanmelden niet lukt, dan kun je mailen met actualisatiebeproeven@slo.nl.
